ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ: ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਮਨ ਵਿੱਚ ਜਨ-ਗਣ-ਮਨ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਸੀ ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਵੀ ਕੀਤੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਅੱਜ ਵੀ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਇਨਾਮ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਉਸਤਤ ਵਿਚ ਜਾਂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਜਿੰਨੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਲਫ਼ਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਘੱਟ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਅਜਿਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਲੇਖਕ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ (ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਜੀਵਨੀ) ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ।
ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਕੌਣ ਸੀ?
ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਦਾ ਜਨਮ 7 ਮਈ 1861 ਨੂੰ ਠਾਕੁਰਬਾੜੀ, ਜੋਰਾਸਾਕੋ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇਬੇਂਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸ਼ਾਰਦਾ ਦੇਵੀ ਸਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲੀ, ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰਚਨਾ ਗੀਤਾਂਜਲੀ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈ ਸੀ। ਟੈਗੋਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਬ੍ਰਹਮੋ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਸਨ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਸੀ। ਲੋਕ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੂੰ ਗੁਰੂਦੇਵ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੂੰ ਬੈਰਿਸਟਰ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।
ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਲ 1878 ਵਿਚ ਲੰਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਦਾਖਲਾ ਦਿਵਾਇਆ ਪਰ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਬਿਨਾਂ ਡਿਗਰੀ ਦੇ 1880 ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ। ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਚਨਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਭਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅੱਗੇ ਰਹੇ। ਉਸਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀਨੀਕੇਤਨ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਰੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ।ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰਚਨਾ ‘ਗੀਤਾਜਲੀ’ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈ। ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੂੰ ਸਾਲ 1913 ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੇ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਲਿਖਿਆ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ। ਰਾਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਅਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ ਵਰਗੇ ਮਹਾਨ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਸਨ। 7 ਅਗਸਤ, 1941 ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿਚ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਵੀ ਉਹ ਸਦਾ ਲਈ ਅਮਰ ਹੋ ਗਏ।